Verhoogde plantenbak
Veel mensen willen een verhoogde plantenbak in de tuin. Maar waarom eigenlijk?
Ik merk dat het vaak is omdat ze denken dat het ‘hoort’ of mooi zou zijn. Of iets mooi staat bepaal jij als tuineigenaar. Het is namelijk smaakgebonden en hangt mede af van de situatie en de rest van de tuinindeling.
Wat wil je hiermee bereiken? Welke plek in de tuin wil je accentueren of juist verstoppen? Lees verder voor allerlei handige tips.
Verhoogde plantenbak: droge biotoop
Verhoogde plantenbakken zijn vaak droger, ook in de schaduw, dan plantenborders op straatniveau. Het regenwater van de bestrating loopt namelijk wel in een lage border, maar niet in een hoge bak. Dit betekent dat je een hoge plantenbak meer water moet geven. Maar… het kan ook heel nuttig zijn voor de natuur en jezelf.
Mijn werkgebied bevindt zich vooral in Zuid-Holland, waar veel klei is. Zelf woon ik in Hendrik-Ido-Ambacht en ben ik blij met mijn verhoogde plantenbak omdat ik met die bak een andere biotoop creëer.
Een biotoop is een gebied (bv. in de tuin) met andere eigenschappen. Op die plek is het bijvoorbeeld natter, droger, of juist zonniger of schaduwrijker.
Door verschillende biotopen in de tuin de gebruiken, lok je verschillende dieren naar de tuin. Als je die dieren dan ook nog aanbiedt wat zij nodig hebben (bessen, nectar, verstopplekken), dan blijven ze terugkeren.
Mijn lage plantenborder met kleigrond blijft goed vochtig, maar de hoge bak (met dezelfde grond) blijft wat droger (goede drainage). Er zijn andere planten die op deze verschillende plekken willen groeien. Zo kan ik prachtige combinaties maken in dezelfde tuin.
Spanning door verhoogde plantenbakken
Veel mensen denken dat een verhoogde plantenbak spanning brengt in het tuinontwerp.
Dat kan, maar hoeft niet zo te zijn. Je kunt namelijk een verhoogde plantenbak met hele saaie lage beplanting maken, en dan voegt de bak niet zoveel spanning toe. Anderszijds kan ik een tuin, hoe klein ook, spannender maken door het toepassen van de juiste planten, zonder ook maar één verhoogde plantenborder te maken.
Spanning breng je namelijk in de tuin door doorkijkjes en ervoor te zorgen dat je niet in één oogopslag de hele tuin kunt bekijken. Een tuinontwerper weet hierin een goede balans te vinden. Als je een tuin volpropt met hoge elementen (planten of bouwwerken), dan voel je je al snel opgesloten.
Materiaal verhoogde plantenbak
Waar maak je de bak van? Dat kan van allerlei materialen. Van hout, cortenstaal, ander metaal of steen. Maar heb je al eens gedacht over hergebruikte materialen? In mijn ontwerpen heb ik bijvoorbeeld plantenbakken gemaakt van staande hergebruikte grote tegels, of van een stapelmuur van gestapelde tegels. Kijk eens op marktplaats of je iets kunt scoren dat je goed kunt gebruiken voor de plantenbak. Zo wordt jouw tuin uniek, je maakt iets dat niemand heeft!
In een steenfabriek gebruikte steenschotten zijn bijvoorbeeld heel leuk, mits goed toegepast. Lees deze blog over duurzame tuinmaterialen om te leren waar je op moet letten bij hergebruik en de gevolgen voor de natuur. Zo wil je voorkomen dat er giftige materialen in je tuin belanden en dat hout een FSC-keurmerk heeft.
Tips hoge plantenbak
Denk voordat de tuinrenovatie begint goed na voordat je een verhoogde plantenbak maakt. Waarom wil je die bak eigenlijk en ga je daarmee je doel bereiken? Moet je veel grond aanvoeren om de bak te vullen, dan is dat misschien niet zo ecologisch. Ben je bang dat je veel water gaat geven, grijp dan niet direct naar een sproeisysteem om de planten water te geven. Mijn ervaring is dat die systemen vaak verkeerd worden gebruikt, waardoor de planten ‘lui’ worden.
Waarom plaats je niet een (kleine) boom of grote struik zodat er spanning en een beetje schaduw ontstaat?
Ga je een vijver graven, voer de overtollige grond niet direct af, maar overweeg of je die grond weer kunt gebruiken voor de verhoogde plantenbak. Er is zoveel mogelijk, ik help je graag.